Gen-Z is de meest afgewezen generatie ooit

'Adolescence' laat zien: leren omgaan met afwijzing is urgenter dan ooit

Hi! Welkom aan nieuwe lezers en dank aan zeven gulle donateurs! Ik ben Lena Bril, journalist en filosoof, en werk momenteel aan een boek over de vraag: waarom zitten zoveel mensen in therapie? In deze sub schrijf ik over mentale gezondheid, en, naja, eigenlijk over alles wat me fascineert. Zoals datingcultuur of moderne relaties. Enjoyyy!

Ik heb behoefte aan een praatgroep over DEZE AFLEVERING. Eerste talking point: de rol van de boterham

‘Als vrouwen de hoeveelheid brute afwijzingen zouden incasseren die mannen op de datingmarkt te verstouwen krijgen, dan zouden de wachtlijsten van de ggz nog verder oplopen.’

Deze mail ontving ik een paar weken geleden van een mannelijke lezer, als reactie op mijn artikel over (online) dating. Op platforms als TikTok, The Cut en in gesprekken tussen vrouwen onderling domineert het narratief dat de moderne heteroman incapabel, onvolwassen en onbeschoft is. ‘Are straight men okay??’ of ‘All men are trash’ luidt het sentiment.

Deze lezer wees me op de andere, in de media minder belichtte kant van de liefdesmarkt: de datingervaring van mannen, en de hoeveelheid (soms extreem) botte afwijzing die zij voor hun kiezen krijgen. Redditfora en commentsecties staan vol met voorbeelden van zulk mannelijk dateleed. En ook in mijn omgeving hoor ik mondjesmaat over horrorafwijzingen. Zo vertelde een vriend me dat hij wel eens afgewezen was met de boodschap dat hij ‘zilver was’ en zij ‘op zoek naar goud’ (wáárom zou je zoiets zeggen?).

Afwijzing doet zo’n pijn, leerde ik van een evolutionair bioloog, omdat je immuunsysteem reageert alsof je in levensgevaar bent: als kuddedier is sociale uitsluiting immers van oudsher een doodsvonnis. Bovendien werkt het zoeken naar de liefde als een markt: we willen van nature het liefst iemand daten van ons ‘eigen niveau’ (of, misschien íets hoger op de statusladder, maar niet teveel). Evolutionair gezien is dat de veiligste strategie: de kans is klein dat je verlaten wordt (wat eerder gebeurt als iemand veel knapper of slimmer is) en je hebt wél de grootst mogelijke kans op optimaal nageslacht (van oorsprong toch het doel van daten). Bij elke afwijzing daalt daarom letterlijk je gevoel van eigenwaarde – en dat voelt ruk.

Meer nog dan over een getroebleerde jongetje gaat Adolescence over vaders in crisis

In de adembenemende Netflixserie Adolescence kun je zien wat de mogelijke gevolgen zijn van herhaaldelijke afwijzing door een meisje, maar ook abstracter, door de maatschappij. Tussen de regels door leert de kijker dat hoofdpersonage Jamie Miller niet alleen voor ‘incel’ werd uitgemaakt, maar ook niet goed presteert op school. Als zijn psycholoog met hem probeert te levelen, en zegt, ‘ik was ook niet goed in gym,’ antwoordt Jamie veelzeggend: ‘Maar jij was waarschijnlijk goed in alle andere vakken.’ Die existentiële afwijzing – versterkt door de schaamte van zijn vader bij gemiste kansen op het voetbalveld – vormt een gevaarlijke cocktail met een mobiele telefoon, onbeperkt internet en weinig ouderlijk toezicht.

De smartphone is ook: een potentiële afwijzingsmachine

Gen-Z is de meest afgewezen generatie in de geschiedenis. Nooit eerder hadden jongeren toegang tot zoveel mogelijkheden (universiteiten, carrièrepaden, potentiële tindermatches) en daarmee ook nooit eerder zoveel risico om afgewezen te worden. Zoals de journalist van Business Insider opmerkt:

It wouldn't be a stretch to say that a typical Zoomer on the apps is getting rejected by, and rejecting, more prospective partners in a week than a typical married boomer has in their entire life.

Voornamelijk de schaal van afwijzing is, mede dankzij de smartphone, veel groter. Je kunt nu, op elk moment, op je kamer, op de wc, afgewezen worden met een dm of appje van een mogelijke werkgever, vriend of liefdespartner.

Adolescence laat zien dat er, naast je zoon leren zich respectvol tot vrouwen te verhouden, er nog een taak ligt voor ouders: hun kinderen leren omgaan met afwijzing. Wat bijvoorbeeld helpt bij het incasseren van een afwijzing: steun zoeken bij je omgeving, dat verzacht de klap, en maakt je veerkrachtiger. Om die reden is daten voor vrouwen een stuk minder stressvol, vertelde wetenschapsjournalist Mark Mieras mij. Vrouwen hebben namelijk, in tegenstelling tot de meeste mannen, een sterker sociaal netwerk en zijn gewend om met vriendinnen hun emoties te bespreken. Daardoor kunnen zij datestress beter van zich afschudden, en raakt hun eigenwaarde minder aangetast.

Wat ook helpt: actief afwijzing opzoeken, zoals deze journalist een maand uitprobeerde. Daar word je wat filosoof Nassim Nicholas Taleb ‘antifragiel’ noemt van: met elke klap word je net iets sterker, zoals een spier groeit als je er met zware gewichten kleine scheurtjes in maakt.

En het kan nooit kwaad, denk ik, om als je zelf de brenger van slecht nieuws bent, je best te doen om de ander met enige voorzichtigheid en zorg af te wijzen.

Tipsss

• Doodzonde dat de film Nickel Boys nauwelijks in de Nederlandse bioscopen draait. Ik ben dol op verhalen vanuit het ik-perspectief, maar zag zelden zo’n geslaagde vertaling naar beeld. Omdat je als kijker door de ogen van de hoofdpersoon kijkt, komt het racisme waar hij mee te dealen heeft extra dichtbij. – Wel te zien op Prime Video.

• Wat is Kanna (en helpt het tegen anxiety?) – The Strategist

• Jeej! Echte tanden maken een comeback – Vogue

• Een vriend vertelde mij laatst over zijn – tamelijk eenzame – ervaring van een haartransplantatie in Turkije. Ik hoorde het verhaal aan (alleen in een hotel met een bloedend hoofd, wachtend tot je weer naar huis kan vliegen, hopend dat de ingreep het gewenste resultaat zal hebben) en dacht: als vrouwen dit zouden moeten doorstaan voor hun uiterlijk, zouden de opiniepagina’s ermee volstaan. De beauty-industrie heeft alweer een nieuwe reden gevonden om mannen te doen afreizen naar zo’n haarkliniek: de baardimplantaat. – The Guardian.

• Waarom we geobsedeerd zijn met ons eigen huis en interieur (en allemaal dezelfde hoekbank willen) – De Correspondent.

Jullie nog urgente gedachtes over Adolescence en de crisis waarin jongetjes verkeren? Drop je ideeën in de comments!